مطالعه آزمایشگاهی کارایی سامانه تعلیق آبی در فرایند آسفالتین زدایی چاه نفت

جهانگیری, منصور; حسن زاده, سعید; باقرزاده, هادی; شهرآبادی, عباس

مطالعه آزمایشگاهی کارایی سامانه تعلیق آبی در فرایند آسفالتین زدایی چاه نفت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

¹ دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، دانشگاه سمنان، سمنان، ایران

² مرکز مطالعات ازدیاد برداشت، پژوهشگاه صنعت نفت تهران، ایران

چکیده

تشکیل رسوب آسفالتین در نفت خام، یکی از مشکل های جدی صنعت نفت است و یکی از اصلی‌ترین راه‌های مقابله با این مشکل استفاده از حلال‌های شیمیایی مانند زایلن بوده که دارای اثرهای مخرب زیست محیطی است. هدف از این پژوهش یافتن حلال جایگزین حلال‌های آروماتیکی به ویژه زایلن با استفاده از سامانه نوین حلال های امولسیون آبی می باشد. حلال های ساخته شده دارای 50 تا 60 % آب ،30 تا 35 % حلال آروماتیکی (زایلن، تولوئن، ترپن و...) 3 تا 5 % حلال کمکی ( نفت سفید ، گازوئیل ، اتانول و.....) و کم تر از 1 درصد فعال کننده سطحی می باشد. در این پژوهش 5 نمونه از این نوع حلال امولسیونی با ترکیب های متفاوت ساخته شد. نمونه ها هم در شرایط محیطی و هم در دمای 80 درجه سلسیوس چاه مورد آزمایش قرار گرفت. برای همه نمونه‌های حلال مورد مطالعه در این پژوهش، افزایش دما سبب افزایش درصد حلالیت آسفالتین نمونه‌ها شد. همچنین، نتیجه های آزمایش های انجام گرفته بر روی امولسیون آبی‌ نشان داد که کارایی به نسبت بالایی داشته و قابل مقایسه با حلال‌های آروماتیکی مانند زایلن و تولوئن است. درنتیجه امولسیون های آبی می‌توانند جایگزین مناسبی برای حلال‌های آروماتیکی مضر در صنعت نفت شوند و اثرهای مخرب آن‌ها را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

نفت، گاز و پتروشیمی

مراجع

[1] Lightford S., Pitoni E., Armesi F., Mauri L., Development and Field Use of Novel Solvent-Water Emulsion for the Removal of Asphaltene Deposits in Fracture Carbonate Formations, “Paper SPE 101022 Presented at the SPE Annual Technical Conference andExhibition”,
San Antonio, Texas, USA, (2008).

[2] Minssieux L., Core Damage from Crude Asphaltene Deposition, “Paper SPE 37250 Presented in the SPE International Symposium onOilfield Chemistry”, Houston, Texas, USA (1997).

[3]بختیار، حسن امیری؛ نورائی نژاد، خیرالله؛ صرا فد خت، هاشم؛ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﺳﻮﺏ ﺁﺳﻔﺎﻟﺘﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﺨﺰﻥ ﺑﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻧﻔﺘﻰ ﻣﺎﺭﻭﻥ، ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻔﺖ ﻭ ﮔﺎﺯ، 105 : 41 تا 47 (1392).

[4] دهقانی، بابک؛ عادل زاده، محمدرضا؛ عمرانی، هاشم؛ اثر یونH⁺در تشکیل رسوب آسفالتین، اکتشاف و تولید نفت و گا ز، 71: 61 تا 64 (1389).

[5] Trbovich M. G., King G. E., Asphaltene Deposit Removal: Long Lasting Treatment with a Co-Solvent, “Paper SPE 21038 Presentedat the SPE International Symposium on Oilfield Chemistry”, Anaheim, California, (1991).

[6] صبور، سمانه؛ لطف اللهی، محمد نادر؛ متحدین، پویا؛ تعیین مقدار رسوب در فرایند تزریق آب به مخازن نفتی ایران، نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، (1)31:115 تا 123 (1391).

[7] حسن آبادی، مرتضی؛ مطهری، سید مهدیا؛ پری، مهدی ندری؛ طراحی شبکه عصبی برای بهینه سازی اندازه سطح مقطع شیرهای درون چاهی با اندازه‌ی ثابت درچاه هوشمند با الگوریتم پرندگان،نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران؛ (2)31: 55 تا 69 (1391).

[8] فروغ نیا، امیر؛ پییشوایی، سید محمود رضا؛ امین شهیدی، بابک؛ کنترل و بهینه‌سازی تولید نفت با فرازآوری طبیعی گاز،نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، (1)30: 21تا28 (1390).

[9] عباسیان، خلیل؛ کارگری، علی؛ کاغذچی، طاهره؛ بررسی امولسیون پایدار شده با پلیمر و تأثیر آن بر استخراج فنل از محلول آبی به کمک غشای مایع امولسیونی، نشریه شیمی و مهندسی شیمی ایران، (3)32: 56 تا57 (1392).

[10] ﺷﺎﺩﻯ ﺯﺍﺩﻩ، ﺳﻴﺪ ﺭﺿﺎ؛ ﻫﺎﺷﻤﻰ، ﺍﺑﻮﺍﻟﻔﻀﻞ؛ عملیات انگیزش چاهای نفت و گاز به وسیله حلال زایلن، ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺯﻳﺴﺖ ﻣﺤﻴﻄﻰ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ، ﺍﻛﺘﺸﺎﻑ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻔﺖ ﻭ ﮔﺎﺯ،94: 40 تا 45 (1391).

[11] Salgaonkar L, Danait A, Environmentally Acceptable Emulsion System: An Effective Approach for Removal of Asphaltene Deposits, “Paper SPE 160877 Presentedat the SPE Saudi Arabia Section Technical Symposium and Exhibition”, Al-Khobar, Saudi Arabia, (2012).

[12]عباس، جعفریجید؛ ذاکری، علی؛ ضیاءالدینی، علی؛ استفاده از پارامتر حلالیت Hildebrand-Hansen برای تخمین میزان حلالیت آنتی اکسیدانهای برگ سبز چای در ده نوع حلال مختلف، "هیجدهمین کنگره ملی علوم و صنایع غذایی"، 24 تا 25 مهر (1387) مشهد، ایران.

[13] Zoveidavianpoor M., Samsuri A., Shadizadeh S. R., Health, Safety, and Environmental Challenges of Xylene in Upstream Petroleum Industry, Energy & Environment, 23(8): - (2012).

[14] Forst K., Daussin R., Van Doomeleon M., New, Highly Effective Asphaltene Removal System with Favorable HSE Characteristics, SPE Intenational Symposium and Exhibition on Formation Damage Control, 13-15 February, Lafayette, Louisiana, USA, (2008).

[15] Berry S. L., Boles J. L., Cawiezel K. E., Evaluation of a Renewable, Environmentally Benign Green Solvent for Wellbore and Formation Cleaning Applications, “Paper SPE 106067Presented at the SPE International Symposium on Oilfield Chemistry”, Houston, Texas, USA, 2007.

[16] حسن زاده، سعید؛ باقری، هادی؛ جهانگیری، منصور؛ شهرآبادی، عباس؛ مطالعه آزمایشگاهی کارایی کمک حلالهای مختلف و حلال جایگزین به منظور کاهش استفاده از حلال های آروماتیکی در فرایند آسفالتین زدایی از چاههای نفت، مجله علمی و پژوهشی نفت، 89: 128 تا 137 (1394).