مروری بر ترموژل‌ها با نگرش کاربردی در مهندسی پزشکی

نوع مقاله : مروری

نویسندگان

1 گروه مهندسی پلیمر، دانشکده مهندسی ، دانشگاه میبد، یزد، ایران

2 گروه مهندسی پزشکی، دانشکده مهندسی ، دانشگاه میبد، یزد، ایران

چکیده

ترموژل‌ها با داشتن خواص انتقال فاز سل- ژل منحصر به فرد، اخیرا مورد توجه بسیاری قرار گرفته‌اند. این نوع از هیدروژل‌ها با قرار گرفتن در معرض تغییرات دمایی یک انتقال فاز را از خود نشان می‌دهند. این ویژگی کلید کاربرد ترموژل‌ها در پزشکی است. رفتار ترموژل شدن، نتیجه‌ی ترکیبی از مکانیسم‌‌های واکنش به حرارت چند‌گانه است. این مکانیسم‌‌ها شامل رفتار پایین‌ترین دمای بحرانی محلول، مایسل‌سازی و تجمع مایسلی پلیمر‌های سازنده ترموژل است. ترموژل‌ها کاربردهای گسترده‌ای در مهندسی پزشکی و به‌ویژه در مهندسی بافت دارند. قابلیت تزریق یکی از مهم‌ترین خواص ترموژل‌ها برای کاربرد در مهندسی بافت است که تطابق بالا، قابلیت بارگیری راحت سلو‌ل‌ها و فاکتور‌های رشد و کمک به بازسازی بافت را به این هیدروژل‌ها القا می‌کند. در سال‌های اخیر استفاده از ترموژل‌ها در دارورسانی و مطالعه بر روی سامانه‌های دارورسانی ترموژلی نیز بسیار متداول شده است. ترموژل‌ها می‌توانند دارو را به‌صورت هدفمند به محل موردنظر برسانند و با محافظت از دارو در بدن، طول عمر دارو را افزایش دهند. ترموژل‌ها همچنین به دلیل ساختار سه بعدی متخلخلی که دارند، در پژوهش‌های مختلفی به‌عنوان محیط کشت سلولی مناسب مورد توجه قرار گرفته‌اند. بعلاوه این مواد به‌عنوان غشای خود تمیز شونده به دلیل داشتن قابلیت در کاهش کپسوله‌سازی فیبری و تسهیل انتشار آنالیت در حسگرهای زیستی استفاده شده‌اند. در این مقاله سعی شد که در ابتدا به بررسی تحقیقات انجام‌شده در زمینه مکانیسم‌های عملکردی ترموژل‌‌ها و پیشرفت‌های حاصل‌شده در این زمینه پرداخته شود. در ادامه نیز با نگرشی کاربردی، تحقیقات انجام‌شده در زمینه استفاده از ترموژل‌ها در مهندسی پزشکی مانند استفاده در دارورسانی، مهندسی بافت، کشت سه بعدی سلول/ سلول‌‌های بنیادی و غشاها و حسگرها مورد بررسی قرار گرفت.

کلیدواژه‌ها

موضوعات