تاثیر پارامترهای عملیاتی بر تشکیل رسوب تبلوری کلسیم سولفات بر روی سطوح انتقال حرارت

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 گروه مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی نقت و گاز، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

2 بخش مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، شیراز، ایران

چکیده

تشکیل رسوب بر روی سطوح انتقال حرارت در تبادلگرهای گرمایی، یکی از مشکلات جدی در صنایع مختلف است که موجب توزیع نامناسب جریان، افزایش افت فشار و سوخت مصرفی و به طور کلی کاهش بازده گرمایی تبادلگر می‌شود. بررسی چگونگی تشکیل رسوب و تاثیر پارامترهای عملیاتی مختلف بر آن، برای انجام هرگونه اقدامی با هدف کنترل و کاهش رسوب، ضروری است. آب به دلیل ظرفیت حرارتی بالا، دردسترس و ارزان بودن، کاربردی‌ترین سیال واسطه در تبادلگرهای گرمایی است. با این وجود، حضور یون‌های مختلف مانند کلسیم، کربنات و ‌سولفات در آب موجب تشکیل لایه‌ای از رسوب تبلوری کلسیم ‌سولفات و/یا کلسیم‌ کربنات در تبادلگرهای گرمایی می‌شود. در این پژوهش به بررسی آزمایشگاهی تاثیر پارامترهای عملیاتی شامل سرعت سیال، غلظت کلسیم ‌سولفات و شار حرارتی سطح انتقال حرارت، بر تشکیل رسوب تبلوری کلسیم سولفات پرداخته شده است. برای درک بهتر نتایج، ابتدا اثر این پارامترها بر آب خالص بررسی شد. نتایج آزمایش‌های رسوب نشان می دهد که افزایش شار حرارتی و غلظت کلسیم‌ سولفات، فرآیند تشکیل رسوب را تشدید کرده، موجب افزایش دمای سطح و مقاومت حرارتی و کاهش ضریب انتقال حرارت می‌گردد. با دو برابر شدن غلظت کلسیم سولفات در محلول، ضریب انتقال حرارت نهایی بیش از %50 افزایش یافت و برای دو برابر شدن شار حرارتی سطح، ضریب انتقال حرارت تنها %10 بیشتر شد. در مقابل، افزایش سرعت باعث کاهش قابل توجه رسوب، دمای سطح و مقاومت حرارتی می‌شود به نحوی که افزایش دوبرابری سرعت سیال، ضریب انتقال حرارت را تقریبا %50 افزایش داده است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات