گروه مهندسی شیمی، پژوهشکده مهندسی شیمی و نفت، پژوهشگاه شیمی و مهندسی شیمی ایران، تهران، ایران
چکیده
حجم چشمگیری از ذرههای میکرونی کک همراه با پساب واحدهای ککزدایی و الفین دفع می شوند و تاکنون روش های جداسازی آنها به عنوان منابع آلاینده زیست محیطی مورد مطالعه قرار نگرفته است. در این مقاله برای اولین بار مناسب ترین کمک منعقدکننده برای جداسازی ذرههای میکرونی کک انتخاب شد و در ادامه، شرایط بهینه فرایند آزمایشگاهی انعقاد/لخته سازی همزمان این ذرهها بر اساس معیار بیشترین تعداد ذرههای قابل ته نشینی تعیین شد. سپس با فرضیه "تراکم حداکثری" شرایط بهینه این روش بر اساس بیشترین بازدهی سامانه تصفیه یا سامانه جداسازی ثقلی برای ذرههای کک منعقد شده محاسبه شد. مجموعه آزمایش های هدفمند مطابق روش سطح پاسخو با استفاده از منعقدکننده های FeSO4، 3(Al2(SO4 و FeCl3 در غلظت های 10، 15 و ppm 20 و pHهای 5، 7 و 9 و همچنین کمک منعقدکننده های پلی اکریل آمید کاتیونی (Zetafloc 7563)، خنثی (Besfloc K300N) و آنیونی (Megafloc 3045PWG) در غلظت های 3، 5 و ppm 7 انجام شد. بر اساس شاخص قطر ذرههای قابل تهنشینی (μm 21d>)، ضریبهای یکنواختی و خمیدگی برای مناسبترین شرایط انعقادسازی این ذرهها محاسبه شد. نتیجهها نشان داد که با توجه به بار الکتریکی منفی سطح ذرههای کک، بیشترین حجم ذرههای قابل تهنشینی با بازدهی %96 در حضور منعقدکننده کلرید آهن(III) با غلظت ppm 8، کمک منعقدکننده پلی اکریل آمید آنیونی (Megafloc) با غلظت ppm 2 در 6 pH= تشکیل می شوند. همچنین نتیجهها نشان داد که بر اساس شاخص های یکنواختی و خمیدگی، سولفات آهن(II) مناسب ترین منعقدکننده برای افزایش بازدهی سامانه جداسازی تصفیه است؛ زیرا توزیع قطر ذرههای منعقد شده باعث ایجاد بیشترین تخلخل در کیک فیلتر شده و زمان عملکرد فیلتر و حجم کیک انباشته را افزایش می دهد. درحالی که در سامانه جداسازی ثقلی، نوع منعقدکننده تاثیری بر بازدهی جداسازی ذرههای کک منعقد شده ندارد. بر اساس نتیجهها، نسبت بهینه غلظت منعقدکننده به غلظت کمک منعقدکننده برای سامانه های تصفیه و جداسازی ثقلی به ترتیب 3 و کمتر از 3 (3-5/1) می باشد.