دانشکده مهندسی شیمی، نفت و گاز، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده
نفت خام استخراج شده از مخازن دارای مقدارهای زیادی آب نمک، خاک و یون ها می باشد. تنش های وارد شده به نفت خام در هنگام استخراج و بهره برداری موجب تبدیل بخش زیادی از این مخلوط به امولسیونی پایدار از آب در نفت می شود. این امولسیون در صورت جدا نشدن از نفت، موجب بروز مشکل های جدی مانند خوردگی تجهیزها، افزایش افت فشار در خطوط لوله و مسموم شدن کاتالیست های مورد استفاده در فرایندهای پایین دستی خواهد شد. استفاده از مواد شیمیایی تعلیق شکن برای ناپایدار کردن لایه ی فیلم ایجاد شده اطراف قطره های آب و شکست امولسیون مرسوم ترین روش مورد استفاده در جداسازی آب از نفت می باشد. هدف از این پژوهش بررسی کارایی چهار تعلیق شکن شیمیایی زیست تخریب پذیر از گروه ترکیب های سلولزی شامل سلولز استات، کربوکسی متیل سلولز با نام تجاری Walocel و دو نوع از مشتقات متیل سلولز با نام های تجاری Methocel-E5 و Methocel-K3 برای شکست امولسیون آب در نفت است. آزمون بطری برای بررسی کارایی این مواد در امولسیون زدایی از نفت خام میدان سروستان انجام و مشخص شد که Walocel و Methocel-E5 دارای عملکرد بهتری نسبت به سلولز استات و Methocel-K3 هستند. نتیجه های به دست آمده از آزمایش های امولسیونزدایی در دماها و غلظت های گوناگون تعلیق شکن نشان داد که با افزایش دمای سامانه و غلظت تعلیق شکن بازده شکست امولسیون افزایش می یابد. کربوکسی متیل سلولز (Walocel) در دمای 80 درجه سلسیوس و غلظت ppm 3000 در مدت زمان 2 ساعت و متیل سلولز (Methocel-E5) در دمای 80 درجه سلسیوس و غلظت ppm 3000 در مدت زمان 4 ساعت باعث جداسازی 90 درصد از آب موجود در امولسیون می شوند. میزان جداسازی پس از 12 ساعت در دمای 80 درجه سلسیوس و غلظت ppm 3000 به ترتیب 99 درصد و 98 درصد برای Walocel و Methocel-E5 می باشد.
[1] مزارعی, سید رضا؛ اسماعیلی، حسین؛ جعفری، داریوش، "جداسازی امولسیون آب از نفت با استفاده از ماده امولسیون زدا"، سومین کنفرانس بینالمللی دستاوردهای نوین پژوهشی در شیمی و مهندسی شیمی، کنفدراسیون بین المللی مخترعان جهان (IFIA): تهران (1395)
[20] مهدی خانی،حسن؛ جلالی ترشیزی، حسین، "مروری بر تولید و کاربردهای کربوکسی متیل سلولز"، دومین همایش ملی فن آوری های نوین در صنایع چوب و کاغذ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس: چالوس (1393)